Τρίτη 29 Μαΐου 2012

Φωνάζουν οι κλέφτες για να φοβηθούν οι νοικοκυρέοι...

Δευτέρα, 28 Μαΐου 2012



Ο Τόμας Τζόρνταν, επικεφαλής της Ελβετικής κεντρικής τράπεζας, δήλωσε ότι λόγω της αυξανόμενης πίεσης προς το ελβετικό εθνικό νόμισμα, αλλά και την αναμενόμενη πλημμυρίδα κεφαλαίων που θα αναζητήσει καταφύγιο στην Ελβετία σε περίπτωση κατά την οποία η Ελλάδα αναγκαστεί να φύγει από το ευρώ, σκέφτονται να επιβάλουν καθεστώς ελέγχου της κίνησης κεφαλαίων. Απ' ότι φαίνεται οι Ελβετοί έχουν κάθε δικαίωμα να σκέφτονται κάτι τέτοιο, αλλά για μια χώρα σαν την Ελλάδα είναι αδιανόητο. Έστω κι αν η οικονομία της πάσχει από μια πραγματική αιμορραγία εκροής κεφαλαίων, που όσο περνούν οι μήνες επιδεινώνεται.

Είναι χαρακτηριστικό ότι μόνο το α΄τρίμηνο του 2012, σύμφωνα με τα στοιχεία της Τράπεζας της Ελλάδας, βγήκαν από την Ελλάδα περίπου 2,5 δις ευρώ μερίσματα, τόκοι και κέρδη. Την ίδια ώρα συνεχίζεται η αποεπένδυση της ελληνικής οικονομίας. Αυτό σημαίνει ότι οι μεγάλοι κεφαλαιούχοι και οι μεγάλες επιχειρήσεις αποσύρονται από την Ελλάδα. Κοινώς τα μαζεύουν και φεύγουν.

Το τρίμηνο Ιανουαρίου-Μαρτίου 2012 οι άμεσες επενδύσεις εμφάνισαν καθαρή εκροή ύψους 400 εκατ. ευρώ (έναντι καθαρής εκροής 582 εκατ. ευρώ την αντίστοιχη περίοδο του 2011). Ειδικότερα, οι άμεσες επενδύσεις στην Ελλάδα από μη κατοίκους εμφάνισαν καθαρή εκροή 289 εκατ. ευρώ, ενώ η καθαρή εκροή κεφαλαίων κατοίκων για άμεσες επενδύσεις στο εξωτερικό ανήλθε σε 111 εκατ. ευρώ.

Στην κατηγορία των επενδύσεων χαρτοφυλακίου σημειώθηκε καθαρή εκροή ύψους 37,0 δισεκ. ευρώ (έναντι καθαρής εκροής 6,1 δισεκ. ευρώ την αντίστοιχη περίοδο του 2011). Ειδικότερα, καταγράφηκε εκροή κεφαλαίων κυρίως λόγω της μείωσης των τοποθετήσεων μη κατοίκων σε ομόλογα και έντοκα γραμμάτια που έχουν εκδοθεί από κατοίκους Ελλάδος κατά 25,2 δισεκ. ευρώ, καθώς και λόγω της αύξησης των τοποθετήσεων των εγχώριων θεσμικών επενδυτών σε ομόλογα και έντοκα γραμμάτια του εξωτερικού κατά 11,8 δισεκ. ευρώ. Δευτερευόντως, εκροή κεφαλαίων καταγράφηκε και λόγω της αύξησης των τοποθετήσεων κατοίκων σε χρηματοοικονομικά παράγωγα του εξωτερικού κατά 442 εκατ. ευρώ, καθώς και λόγω της μείωσης των τοποθετήσεων μη κατοίκων σε μετοχές ελληνικών επιχειρήσεων κατά 44 εκατ. ευρώ. Οι τοποθετήσεις κατοίκων σε μετοχές αλλοδαπών επιχειρήσεων μειώθηκαν κατά 429 εκατ. ευρώ (εισροή).

Γιατί την κάνουν με ελαφρά πηδηματάκια ντόπιοι και ξένοι επιχειρηματικοί όμιλοι; Μήπως φοβούνται την επιστροφή στην δραχμή; Όχι βέβαια. Ξεφορτώνονται μια χαμένη υπόθεση. Γνωρίζουν πολύ καλά ότι μια χώρα υπό καθεστώς δουλοπαροικίας του χρέους δεν έχει κανένα, μα κανένα μέλλον, ενώ ανά πάσα στιγμή μπορεί να οδηγηθεί στην πλήρη κατάρρευση, σκόπιμα ή μη. Κι έτσι φροντίζουν να περιορίσουν την έκθεσή τους στις ζημιές από την βυθιζόμενη ελληνική οικονομία.

Όλα αυτά σημαίνουν ένα πράγμα. Η παρατεταμένη ύφεση οδηγεί την ελληνική οικονομία σε μαρασμό και γενικευμένη παρακμή. Αν το συνδυάσει κανείς με την μαζική έξοδο ζωντανής εργασίας, κυρίως εξειδικευμένης, τότε μιλάμε για ολοκληρωτική κατάρρευση. Σε δόσεις και υπό καθεστώς αποικιακής κηδεμονίας, όπως θέλουν οι δανειστές και το πολιτικό τους προσωπικό προκειμένου να αρπάξουν τα ασημικά και τα χρυσαφικά της χώρας.

Μπορεί να αντιμετωπιστεί αυτή η κατάσταση χωρίς επιβολή καθεστώτος ελέγχου της κίνησης του κεφαλαίου; Και μπορεί να επιβληθεί ένα τέτοιο καθεστώς χωρίς την εθνικοποίηση της Τράπεζας της Ελλάδος και των βασικών ιδιωτικών τραπεζών; Όχι βέβαια. Μπορεί να γίνει κάτι τέτοιο εντός ευρωζώνης και ΕΕ; Ούτε κατά διάνοια. Να γιατί ζητάμε εθνικό νόμισμα. Να γιατί η εισαγωγή του εθνικού νομίσματος συνοδεύεται αναγκαστικά με έλεγχο της κίνησης κεφαλαίου, όπως σκέφτεται να κάνει η Ελβετία κι ας φωνάζουν οι κλέφτες (Σαμαράς, Βενιζέλος και συμπαιγνία) για να φοβηθούν οι νοικοκυρέοι ότι θα καταστραφούμε έτσι και πάμε σε εθνικό νόμισμα.

Τρίτη 22 Μαΐου 2012

ΠΑΥΣΗ ΠΛΗΡΩΜΩΝ, ΤΟ ΤΑΧΥΤΕΡΟ.Να χρεοκοπήσουμε εδώ και τώρα.


Να λοιπόν που και οι ...καιροί αλλάζουν. Συμπληρώνεται ένας ακριβώς χρόνος, παρά κάτι ημέρες που ο καθηγητής της Οικονομικής Θεωρίας του Πανεπιστήμιου Αθηνών κ. Γιάννης.
Βαρουφάκης,΄΄ξιφουλκούσε ΄΄τις οικονομικές τους αποψεις με αυτές του οικονομολόγου-αναλυτή (χωρίς άλλους ακαδημαικούς τίτλους)κ.Δ.Καζάκη, στη λαική συγκεντρωση της πλατείας Συντάγματος.
Τότε ο κ.Βαρουφάκης υπεραμυνόταν λύση του οικονομικού προβλήματος της Ελλάδας στα πλαίσια του Ευρώ και εντός της ΕΕ, υποστηρίζοντας ότι οι Ευρωπαίοι είναι υποχρεωμένοι στο πλαίσιο της κοινοτικής αλληλεγγύης, να βρούν συνολική λύση-ρύθμιση για το χρέος στα κράτη μέλη, εξ΄αιτίας βέβαια της κατάστασης της Ελλάδος και του Νότου γενικότερα. 
Στην αντιπέρα όχθη των απόψεων του κ.καθηγητή, ο κ.Καζάκης ξεδίπλωνε με πειστικά επιχειρήματα την άποψη, ότι το χρέος της Ελλάδος δε μπορεί να λυθεί με κανέναν άλλον τρόπο, ούτε με επαναδιαπραγμάτευση, παρά μόνο με τη μη αποδοχή του και στη συνέχεια με τη άρνησης πληρωμής του, άρα και της   διαγραφής του, στο τμήμα εκείνο που αποδειχθεί παράνομο. Η πρόταση κατέληγε στην επιστροφή στο εθνικό νόμισμα, ώστε η χώρα να πάρει στα χέρια της τον έλεγχο της οικονομίας, αφού προηγηθεί ο έλεγχος του τραπεζικού συστήματος(Τράπεζα της Ελλάδος και 4-5 μεγαλες ιδιωτικές).
Σήμερα ένα χρόνο μετά από τα παραπάνω, ο μεν κ. Δ.Καζάκης εμφανιζόμενος στην εκπομπή του Ν.Χατζηνικολάου '' ΕΝΙΚΟΣ΄΄ διατύπωσε για μια ακόμη φορά τις ΙΔΙΕΣ ακριβώς απόψεις, ο δε κ.Γ.Βαρουφάκης με ιδιαίτερη προσωπική μου έκπληξη και ευχαρίστηση,  δημοσιοποίησε τις παρακάτω νέες  θέσεις του. Ας τις διαβάσουμε.
 
 
Για μέρες τώρα βαραίνουμε τις ψυχές μας με μια μόνιμη αγωνία: Θα χρεοκοπήσει το κράτος μας;  Ε, λοιπόν, ήρθε η ώρα να αγκαλιάσουμε αυτό που φοβόμαστε...
Αν οι φίλοι μας οι Γερμανοί δεν έχουν πρόβλημα να χρεοκοπήσουμε, καιρός είναι να το κάνουμε. Χωρίς δεύτερη κουβέντα. Όχι ως διαπραγματευτική μπλόφα και ούτε μόνο γιατί το χειρότερο που μπορεί να μας συμβεί είναι να χρεοκοπήσουμε σε ένα χρόνο (βλ. το προηγούμενο άρθρο μου Το Πρώτο Τάνγκο στην Ευρωζώνη) αλλά επειδή ήρθε η ώρα να στρέψουμε το βλέμμα στην αισιόδοξη πλευρά της χρεοκοπίας.
Υπάρχει τέτοια πλευρά; Και βέβαια υπάρχει. Σε σχέση με χώρες όπως η γνωστή τρόικα Πορτογαλία, Ισπανία και Ιρλανδία, αλλά και η Βρετανία και το Βέλγιο, το σύνολο του χρέους μας (δημοσίου και ιδιωτικού) είναι το μικρότερο. Πως αυτό; Επειδή οι έλληνες, ως άτομα αλλά και ως ιδιωτικός τομέας, χρωστάμε πολύ λιγότερα εκείνων.   Ακόμα και οι αντιπαθέστατες τράπεζές μας έχουν ένα μεγάλο συγκριτικό πλεονέκτημα: Πάνω από 150 δις πραγματικών καταθέσεων!
Μιλάμε για άνω του μισού ΑΕΠ σε καταθέσεις, κάτι για το οποίο οι περισσότεροι εταίροι μας θα σκότωναν να το έχουν, που λέει ο λόγος. Αν μάλιστα προσθέσετε και όλα τα χρήματα ελλήνων που...βρίσκονται στο εξωτερικό, θα δείτε ότι οι έλληνες δεν είμαστε και τόσο φτωχοί κατά μέσον όρο, κι ας έχουμε το μεγαλύτερο ποσοστό φτώχειας στην Ευρώπη (με εξαίρεση την Λεττονία).
Ως πολίτες είμαστε ελάχιστα χρεωμένοι σε σχέση με πολλούς από τους επικριτές μας στις Λόνδρες, στα Παρίσια και στις Νέες Υόρκες. Αυτό βέβαια δεν σημαίνει ότι είμαστε λευκές περιστερές. Για δεκαετίες φορτώναμε το δημόσιο με τόσο μεγάλο χρέος που το βλέπουμε πλέον να βουλιάζει μπροστά στα μάτια μας.
Εδώ όμως που φτάσαμε, δεν μπορούμε να κάνουμε τίποτα. Ακόμα και να αποφασίσουμε σύσσωμοι (ΣΕΒ και ΓΣΕΕ, γιάπηδες και στελέχη του ΠΑΜΕ, αστοί των βορείων προαστίων και αναρχικοί της Πλατείας Εξαρχείων) να δώσουμε ό,τι έχουμε και δεν έχουμε στο κράτος, δεν αρκεί. Αν μάλιστα το παρακάνουμε στην αλληλεγγύη προς το δημόσιο, η 'γενναιοδωρία' μας αυτή θα στεγνώσει την κυκλική ροή του πλούτου από το οποίο εξαρτάται το δημόσιο για τα έσοδά του το 2011, το 2012 κ.ο.κ.
Ποια είναι λοιπόν τα χαρμόσυνα νέα; Ότι μια πτώχευση θα αποδειχθεί σχετικά ανώδυνη. Ο λόγος διττός: Πρώτον, δεν είμαστε κατά μέσον όρο ούτε οι φτωχότεροι ούτε οι πιο υπερχρεωμένοι. Δεύτερον, όσον αφορά τα χρέη του δημοσίου, αυτά βαραίνουν εμάς, ως άτομα, πολύ λιγότερο από όσο βαραίνουν τους ξένους.
Κάντε την σύγκριση με την Ιαπωνία, το χρέος της οποίας ανήκει σε Ιάπωνες σε ποσοστό 95%. Αν το Ιαπωνικό κράτος αναγκαστεί στην πτώχευση, η καταστροφή της χώρας θα είναι ολική. Κάτι τέτοιο δεν ισχύει για εμάς, καθώς μας ανήκει (δηλαδή στις δικές μας τράπεζες) μόνο το 25% του δημόσιου χρέους μας. Έτσι λοιπόν, δεδομένου ότι η πτώχευση του δημοσίου διαγράφεται ως αναπόφευκτη (εκτός αν πανικοβληθούν οι εταίροι μας αρκετά και το συνδράμουν για χρόνια πολλά, οπότε έχει καλώς), το κόστος της στάσης πληρωμών δεν θα το υποστούμε μόνοι μας.
Μα αν το δημόσιο κηρύξει στάση πληρωμών, τι θα γίνει την επόμενη μέρα; Πως θα ξανα-δανειστεί; Πράγματι, το κράτος θα στριμωχθεί. Για κάμποσο καιρό το δημόσιο θα πρέπει απλώς να ξοδεύει όσα μαζεύει από φόρους. Και γιατί είναι κακό αυτό; Να μάθει επί τέλους, αφού θα έχει ανακουφιστεί από το νταλκά των τοκοχρεολυσίων, να ζει με αυτά που εισπράττει. Π.χ. να καταγγείλει όλες τις εξοπλιστικές συμβάσεις, να συμπιέσει τους ανώτερους μισθούς (τον δικό μου συμπεριλαμβανομένου) τόσο που να καλύπτει τις δαπάνες του από τους φόρους που εισπράττει κλπ.
Οι τράπεζές μας; Θα υποφέρουν, είναι αλήθεια - δεδομένου ότι ακόμα και το 25% του δημόσιου χρέους που διαθέτουν θα παγώσει. Ναι, αλλά μην ξεχνάμε ότι το έχουν ήδη διαθέσει στην ΕΚΤ ως ενέχυρο για ζεστό χρήμα που έχουν ήδη πάρει. Και ότι έχουν πρόσβαση στις τεράστιες, κατά κεφαλήν, αποταμιεύσεις μας. Για να μην προσθέσω ότι απολαμβάνουν εγκληματικά υψηλά ποσοστά κέρδους τόσα χρόνια. Όπως το κράτος μας, έτσι κι αυτές να μάθουν να ζουν λιτά και με σύνεση όπως κάνουν χρόνια τώρα οι εργαζόμενοι των 700 ευρώ.
Επί πλέον, ο αποκλεισμός του κράτους μας από τις χρηματαγορές δεν θα διαρκέσει πολύ. Αν κηρύξει στάση πληρωμών, και ισοσκελίσει τον προϋπολογισμό του, δεν θα περάσει πολύ καιρός που παλιοί δανειστές θα αποδεχθούν νέους όρους αποπληρωμής ενός ποσοστού των περασμένων δανεικών και νέοι υποψήφιοι δανειστές (μπορεί και οι ίδιοι με τους παλιούς) θα σχηματίσουν ουρά έξω από το Υπουργείο Οικονομίας να το δανείσουν!
Βλέπετε, το χρέος μας θα έχει μειωθεί τόσο που θα αποτελούμε εξαιρετική επένδυση. Έτσι είναι το κεφάλαιο - όταν οσφραίνεται ένα επικερδές deal δεν σέβεται ούτε τον εαυτό του.
Σε τελική ανάλυση, είναι λάθος μας να φοβόμαστε τόσο πολύ την στάση πληρωμών του ελληνικού δημοσίου. Αλλοι πρέπει να φοβούνται μια τέτοια εξέλιξη περισσότερο από εμάς:
- η κυβέρνηση της κας Μέρκελ η οποία θα πρέπει να διασώσει τις Γερμανικές τράπεζες που θα κλονιστούν από μια δική μας στάση πληρωμών
. 
- η Ευρωπαϊκή Επιτροπή που θα πρέπει να δει τι θα κάνει με μία χώρα-μέλος την οποία δεν μπορεί να αποβάλει από την ΕΕ αλλά η οποία τελεί υπό πτώχευση
. οι κυβερνήσεις όλων των άλλων χωρών (πλην ίσως της Ολλανδίας και της Αυστρίας) που θα τρέμουν για το ποιος θα είναι ο επόμενος στόχος των αγορών (των οποίων η όρεξη θα έχει ανοίξει από την 'επιτυχημένη' επίθεση στο χρέος της Ελλάδας)

- οι κυβερνήσεις των ΗΠΑ και της Βρετανίας (χωρών με συνολικό χρέος πάνω από 400%)
. - όλοι όσοι έχουν επενδύσει στο ευρώ, είτε σε περιουσιακά στοιχεία είτε ως μέσο συναλλαγής.
Στάση πληρωμών λοιπόν! Τώρα!
Με χαμόγελο και αισιοδοξία!
(Και ξέρετε ποιο είναι το ωραίο; Ότι αν πειθόμασταν να απελευθερωθούμε από τον φόβο της πτώχευσης, οι φίλοι μας οι Γερμανοί θα έσπευδαν την ίδια στιγμή να την αποσοβήσουν...)
 15 Μαΐου 2012
ΓΙΑΝΝΗΣ ΒΑΡΟΥΦΑΚΗΣ: 
 
* Ο Γιάνης Βαρουφάκης διδάσκει οικονομική θεωρία και πολιτική οικονομία στο Τμήμα Οικονομικών Επιστημών του Πανεπιστημίου Αθηνών.